سرمایه ای به نام پدر و مادر

حضور و حیات پدر و مادر سرمایه بسیار بزرگی برای فرزندان است نه ثروت به ارث رسیده از آن ها. پدر و مادر هر چه مسن تر و ضعیف تر شوند ارزش سرمایه ای آن ها برای فرزندان بالاتر می رود. چرا که دستشان از دنیای مادی کوتاه تر می شود و در عوض به دنیای معنوی بیشتر متصل می گردند. در این وضعیت اثربخشی دعا و رضایت آن ها پشتوانه قوی تری برای فرزندان خواهد بود.

یک نگاه رضایت آمیز پدر و مادر فرتوت و از کار افتاده و عاجز جسمی به فرزندش ثروتی فراوان و تمام نشدنی برای اوست. حمایت معنوی پدر و مادر بهترین وسیله برای تحقق آرمان ها و اهداف فرزندان است. حمایت مادی پدر و مادر اگر در حد جزئی و تبرک به زندگی باشد مطلوب است اما اگر به وفور و پیوسته باشد نامطلوب و موجب وابستگی و کاهش اعتماد به نفس و استقلال مالی و اجتماعی فرزندان خواهد شد.

فرزندان بیش از هر چیز به راهنمایی های کلان و حمایت معنوی پدر و مادر نیاز دارند تا شتاب رشد آن ها را در زندگی و موفقیت های مختلف در همه صحنه ها تضمین نماید. این حمایت ها البته اگر در راستای رضای خداوند متعال باشد از سوی او مورد توجه قرار می گیرد و اثر بخش خواهد بود. شاید علت آن که توصیه اکید خداوند در قرآن احسان به پدر و مادر به ویژه در سنین کهن سالی پس از ایمان به او است به همین مطلب اشاره دارد.

احسان به پدر و مادر به معنی اطاعت از آن ها و احترام به آن ها و حتی عمل به وظایف در برابر آن ها نیست. احسان به پدر و مادر به معنی توجه به خواسته ها و نیازهای آن ها و برآوردن آنان به صورت محترمانه و با حفظ شأن و کرامت آن ها قبل از ابراز و درخواست علنی آن ها از فرزندان است. اگر فرزندان به درخواست علنی آن ها حتی با حفظ کرامت آن ها پاسخ مناسب بدهند صرفاً به وظیفه خود به درستی عمل کرده اند و شاید بخش ناچیزی از زحمات و محبت های آن ها را جبران کرده اند. آن چیزی که پاسخ در شأن آن ها و منطبق بر توصیه قرآنی است خدمت پیش دستانه و عاشقانه به آن هاست. همان گونه که آن ها با فرزندان شان از خردسالی تا بزرگسالی چنین کرده اند.

جالب این جاست که حتی اگر تعداد معدودی از فرزندان تصور کنند پدر و مادر آن ها به وظایف پدری و مادری خود عمل نکرده اند اولاً این ادعا به راحتی قابل اثبات نیست و ثانیاً به فرض صحت این ادعا، این اثر حمایت معنوی هنوز وجود دارد و فرزندان نباید خود را از این موهبت و سرمایه بزرگی که خداوند در اختیارشان گذاشته غافل شوند بلکه باید با عفو اشتباهات و نواقص و تأکید بر نقاط قوت آن ها و در عوض احسان به آن ها در هر شرایطی این سرمایه را برای خود زنده و برقرار کنند. البته خداوند متعال همواره شاهد تلاش فرزندان است و اوست که بر همه چیز آگاه و بینا و توانا است.

نکته قابل توجه این است که دعای خیر پدر به درگاه خداوند در تحقق اهداف کوتاه مدت و باز شدن گره های کور در شرایط بحرانی بسیار مؤثرتر است و دعای مادر در تحقق اهداف بلند مدت و اهداف قابل برنامه ریزی و سرمایه گذاری مؤثرتر واقع می شود. بنابر این برای موفقیت سریع در حل مشکلات کوتاه مدت بیشتر سراغ پدرها بروید و از آن ها طلب دعای مخصوص کنید و برای حل مشکلات دراز مدت و آینده نگرانه نظر مادران را جلب کنید تا دعاگوی ویژه برایتان باشند و در حال از حمایت معنوی آن ها حتماً در همه شرایط بهره بگیرید. حتماً سخن بسیاری از انسان های بزرگ و موفق را شنیده اید که با افتخار و صراحت اعتراف می کنند که هر آنچه از موفقیت و پیشرفت عاید آن ها شده از توجه و دعای از سر رضایت پدران و مادران آن ها بوده است.

با این نگاه آیا کسی حاضر می شود این ثروت لایتناهی و عظیم را روزی از دست بدهد حتی اگر بداند با از دست دادن آن ها به بخشی از این ثروت ظاهری و محدود آن ها به عنوان ارث دست خواهد یافت. اکنون متوجه می شویم که حیات و حضور پدران و مادران و وجود فرصت خدمت گزاری به آن ها بهترین فرصت های زندگی و پشتوانه در اختیار ماست و در مقایسه با این ارزش فوق العاده، ثروت احتمالی حاصل از میراث آن ها ارزش ناچیزی خواهد داشت.

نکته مهم دیگر این که ثروت پدر و مادر چه در زمان حیات و چه در زمان ممات باید از سوی فرزندان فقط ثروت خود آن ها دانسته شود. چرا که آن ها در طول سال ها تلاش و زحمت فراوان و تحمل کمبودها و سختی ها به این ثروت دست یافته اند. لذا این ثروت باید پس از حیات آن ها نیز همچنان به آن ها تعلق یابد. فرزندان باید به تحویل گرفتن این ثروت از سوی قانون به نیابت از پدر و مادر خود آن را در خدمت جامعه و رفع نیازهای اقتصادی جامعه به کار گیرند و آن ها را در زمان پس از حیات شان نیز از برکات این خدمات برخوردار نمایند.

به کار بردن این سرمایه در مسیرهایی چون اعطای قرض الحسنه به جوانان و نیازمندان برای تشکیل خانواده و ایجاد شغل و یا درمان بیماران صعب العلاج، ساختن و یا وقف مدرسه، بیمارستان، مسجد و مراکز فرهنگی، تفریحی و مذهبی، توسعه آموزش و رفاه اجتماعی برای رشد جامعه, اعطای صدقه به نیازمندان شایسته، و بسیاری امور متناسب با نیازهای روز جامعه می تواند اولاً پدر و مادر را از برکات این امور خیر بهره مند نماید و ثانیاً فرزندان را از دعای خیر پدر و مادر پس از مرگ نیز برخوردار نماید و در صورت جاری بودن این حسنات تا قیام قیامت این حسنات برای پدر و مادر و فرزندان برقرار خواهد بود. این نگاه به پدر و مادر در زندگی یک روی دیگر هم دارد و آن این که تضمین کننده یک زندگی پرنشاط و شاد همراه با آرامش و احترام هم برای پدر و مادر و هم برای فرزندان خواهد بود.

فرزندان باید در طول زندگی یاد بگیرند که همواره روی پای خودشان بایستند و با توکل بر خدا و با بهره گیری از توان خدادادی و استعداد و علایق خود راه زندگی خود را شرافتمندانه بیابند و به سمت اهداف ارزشمند خود پیش ببرند. هیچ گاه ثروت و اندوخته و میراث پدر و مادر را در محاسبات زندگی خود حتی در زمان حیات شان لحاظ نکنند و برای پس از حیات شان نیز این نگاه را با افتخار و قدرت ادامه دهند. این نگاه فواید فراوانی دارد که مهم ترین آن ها تجربه یک زندگی خوب و زیبا و درک خوشبختی و سعادت واقعی در دنیا و انشاء الله در آخرت خواهد بود.